:::

Isulat Natin ang Sarili Nating Kuwento – Mula sa Eksibisyong Lawbubulu hanggang sa Eksibisyong Kialreba

Lawbubulu—Ang Sentenaryong Paglalakbay Pabalik ng mga Antigong Gamit ng Wutai

Lawbubulu—Ang Sentenaryong Paglalakbay Pabalik ng mga Antigong Gamit ng Wutai

Tungkol sa may-akda

Si Dresedrese Celrevege ay isang miyembro ng Rukai mula sa Komunidad ng Kinulane sa Wutai Township, Pingtung County. Sa kasalukuyan, siya ay naglilingkod bilang Direktor ng Zhongzheng Library sa Wutai Township at Direktor ng Rukai Culture Museum sa Wutai Township, Pingtung County.
 

Tungkol sa museo

Ang Rukai Culture Museum sa Wutai Township, Pingtung County ay opisyal na nagbukas noong Disyembre 19, 2000. Ang panlabas na arkitektura nito ay ginawa gamit ang tradisyunal na paraan ng paglalagay ng mga bato. Ang museo ay naglalaman ng koleksyon ng 124 na mga antigong gamit, kabilang ang iba't ibang mga kasangkapan na mahalaga para sa tradisyunal na kabuhayan ng mga Rukai, mga detalyadong likhang-sining tulad ng paghabi, pagburda, pag-ukit sa kahoy, at pag-ukit sa bato, pati na rin ang isang makatotohanang eksibit na nagpapakita ng tradisyonal na mga bahay na gawa sa bato. Ito ay nagsisilbi bilang isang buo at matibay na representasyon ng kultura ng mga katutubong Rukai. Ang mga layunin ng institusyon ay hindi lamang makapagbigay daan para sa pagsasaliksik at pag-unawa ng publiko sa kultura ng mga Rukai kundi magsilbi rin bilang isang permanenteng institusyon ng pangangalaga sa kultura at edukasyon ng mga katutubo. Ito ay nagsusulong ng pagkakaroon ng pagkakakilanlan at pagiging bahagi ng komunidad habang ipinagpapatuloy ang tradisyonal na kultura ng mga Rukai.
 



Isulat Natin ang Sarili Nating Kuwento – Mula sa Eksibisyong Lawbubulu hanggang sa Eksibisyong Kialreba

Simula noong 2017, nagtulungan ang National Taiwan Museum at ang Rukai Culture Museum sa Wutai Township, Pingtung County upang maglunsad ng isang eksibisyon na may pamagat na "Lawbubulu— Lawak na Pag-uwi ng mga Relikya ng Wutai sa Kanilang Sentenaryo." Sa wikang Rukai, ang "lawbubulu" ay tumutukoy sa mga bagay na likhang-kamay na may praktikal na gamit o kahalagahan sa lipunan. Ito ang kauna-unahang malakihang eksibisyon ng tradisyonal na mga antigong kagamitan ng mga katutubong Rukai sa Taiwan. Ito ang nagsisilbing tanda ng paglalakbay ng mga kagamitan at mga gamit pang-seremonya ng mga  ninuno ng Rukai pabalik sa lugar na kanilang pinanggalingan matapos ang isang siglo mula nang ang mga ito ay lumisan. Maraming gawain ang kaakibat sa paghahanda para sa eksibisyong ito, kabilang na ang pagsasama-sama ng mga listahan ng mga antigong kagamitan mula sa National Taiwan Museum at Rukai Culture Museum, pagsusuri ng mga matatanda sa mga bagay na orihinal na mula sa kanilang komunidad na nakalagak sa National Taiwan Museum, pag-organisa ng mga pulong para pumili ng mga bagay para sa eksibisyon, pagsasagawa ng field research at mga panayam, pagtutulungan sa pagbubuo at pagpapakahulugan sa pag-itan ng dalawang museo, maraming pagpupulong, pagsasaayos ng eksibisyon, mga seremonya ng pagbubukas, at pagsasanay sa mga boluntaryo. Ang pagkonsulta sa mga matatanda para sa kanilang mga kaalaman tungkol sa kahalagahan ng mga antigong kagamitan na ito, kabilang ang kanilang pinagmulan, katutubong pangalan, paggamit, at mga paraan ng produksyon, ay naging mahalagang pundasyon para sa pagpapakahulugan sa ng mga bagay sa eksibisyon. Sa pamamagitan ng masusing pagsasaliksik kasama ang mga matatanda ng komunidad, natuklasan ng pangkat ng mga kurador ang mga kwento, kahulugang kultural, at simbolikong kahalagahan ng bawat tradisyonal na antigong gamit ng mga Rukai, at natagpuan pa nila ang mga nakalimutang salita ng Rukai sa mga panayam. Natanto ng pagnakt na ang proseso ng paghahanda para sa eksibisyon ay hindi lamang tungkol sa pagpaplano ng isang eksibisyon kundi ito rin ay tungkol  sa paglalakbay ng mga Rukai tungo sa pagkilala sa sarili.

Ang pangkat ng mga kurador ay nagsagawa ng field research tungkol sa tradisyonal na paghabi ng mga Rukai.

Ang pangkat ng mga kurador ay nagsagawa ng field research tungkol sa tradisyonal na paghabi ng mga Rukai.

Ang Seremonya ng Malakihang Pagbubukas ng Lawbubulu—Sentenaryong Pag-uwi ng mga Relikya ng Wutai.

Ang Seremonya ng Malakihang Pagbubukas ng Lawbubulu—Sentenaryong Pag-uwi ng mga Relikya ng Wutai.

Matapos halos apat na taon ng paghahanda, binuksan ang eksibisyon ng may matinding pananabik noong Oktubre 22, 2021 sa Rukai Culture Museum sa Wutai Township. Sa araw ng pagbubukas, masigasig na nakilahok ang maraming miyembro ng komunidad na nakasuot ng kanilang pormal na kasuotang katutubo, kasabay ng isang engrandeng seremonya ng paglulunsad. Sa buong panahon ng eksibisyon, maraming tao na interesado sa kultura ng mga katutubo ang dumating na mag-isa o magkakasama. Partikular dito ang patuloy na pagbisita sa eksibisyon ng mga miyembro ng mga Rukai mula sa iba't ibang bahagi ng Taiwan, kasama ang kanilang mahalagang mga opinyon at pagsusuri sa museo. Bilang tugon sa kanilang mga inaasahan, pinalawig ng dalawang buwan ang eksibisyon, na noong una’y itinalaga na anim na buwan lamang. Nang kailangan nang ibalik ang mga antigong kagamitan sa Taipei, nagpaalam ang mga miyembro ng katutubong komunidad sa kanilang mga ito na may halong pananabi na makitang ito muli kahit hindi sigurado kung kailan ito ulit makikita.

Sa araw ng pagbubukas ng "Nagbabalik na Wutai: Isang Diyalogo sa Pagitan ng NTM at Kasalukuyang Rukai," ang mga panauhing Rukai ay dumating na nakasuot ng kanilang pormal na kasuotang katutubo

Sa araw ng pagbubukas ng "Nagbabalik na Wutai: Isang Diyalogo sa Pagitan ng NTM at Kasalukuyang Rukai," ang mga panauhing Rukai ay dumating na nakasuot ng kanilang pormal na kasuotang katutubo

Nagbabalik na Wutai: Diyalogo sa Pagitan ng NTM at Makabagong Rukai

Nagbabalik na Wutai: Diyalogo sa Pagitan ng NTM at Makabagong Rukai

Sa kabutihang palad, noong 2023, upang magpatuloy sa nakakaantig na kwento ng eksibisyon at mabigyan ng mas maraming pagkakataon ang mga taga lungsod na lalu pang pahalagahan ang yaman at ganda ng kulturang materyal at espiritwal ng mga Rukai, muling nagtulungan ang dalawang museo na itanghal sa silangang bahagi ng punong bulwagan ng National Taiwan Museum mula Hunyo 20, 2023 hanggang Marso 10, 2024 ang lahat ng mga kagamitang kanila nang naunang naitanghal. Ang pangalan ng naturang eksibisyong ito ay "Nagbabalik na Wutai: Diyalogo sa Pagitan ng NTM at Makabagong Rukai." Sa wikang Rukai, ang "kialreba" ay nangangahulugang pagdalaw sa mga pamilya. Kapag tinatalakay ang pamagat ng eksibisyon sa mga miyembro ng komunidad, naniniwala sila na ang mga antigong kagamitan ng mga Rukai sa Taipei, mga tapayan at kasuotan na minsang ginamit ng kanilang mga ninuno, ay sumisimbolo ng kapiraso ng kanilang mga kaluluwa na siyang nagbubuklod sa kanila bilang isang pamilya. Kaya't itinuturing ang eksibisyon bilang isang pagsasama-sama ng pamilya.

Ang eksibisyon ay nagtatampok ng imahe ng anim-na-dahong "bariangalai," na nagpapahiwatig ng aktuwal na paggamit ng mga antigong kagamitan na minsang ginamit ng mga katutubong Rukai sa anim na aspeto. Sa kultura ng mga Rukai, ang "bariangalai" ay sumisimbolo ng mga kaugalian tulad ng disiplina sa sarili, kabutihang-loob, pagmamahal sa sarili, kasipagan, pagtitiyaga, tapang, katapatan, pagtutulungan, at pagiging responsable. Sa pamamagitan ng pagbabalik ng mga pangalan at paggamit sa araw-araw ng mga antigong gamit, nilayon ng eksibisyon na magbigay ng pakiramdam ng pagkakakilanlan matapos ang kanilang pagbabalik-tanaw sa kanilang lupang tinubuan at ipasa ang mga aral ng kanilang mga ninuno: "Isaisip mo ang lirio na iyong isinusuot sa iyong ulo at mabuhay na parang tunay na tao." Ang mga bagay na nagsisilbing karugtong ng aming kagustuhan ang siyang nagtutulak sa amin na magbalik-tanaw sa aming pang-araw-araw na buhay at mga mundong espiritwal ng mga Rukai sa ilang daang taon na nakalipas sa pamamagitan ng mga antigong gamit na ito, maging simple man o magarbo.

Ang dalawang eksibisyon na ito ay parehong lubos na mapanghamon pagdating sa larangan ng pagsasaliksik, pagsasalin-wika at interpretasyon ng kultura, kurasyon, at gawaing administratibo.Gayunpaman, sa kabila ng mahirap na proseso ng paghahanda, ang paggalang sa tradisyonal na mga antigong gamit ng mga Rukai at ang pangkatutubong interpretasyon, kasama ang presentasyon ng mga teksto sa parehong wika ng Tsino at Rukai, ay sumasalamin sa napakalaking kahalagahan ng mga eksibisyong ito para sa mga lokal na museo ng kultura (mga maliit na museo), mga propesyonal na museo (mga malalaking museo), at ang lokal na komunidad ng mga katutubo. Habang ang lipunan ng Taiwan ay nagsusulong ng hustisyang pangkasaysayan at transisyunal, ang mga eksibisyong nagpapalaganap ng interpretasyon ng mga katutubong tao sa kanilang sariling mga kuwento ay tanda ng isang makabuluhang hakbang tungo sa hustisya. Ang mga ganitong paraan ay maaaring makapagpalubag loob sa mga katutubo para sa mga pinsala ng kolonisasyon at magsulong ng mas malalim na pag-unawa at pagtanggap ng iba't ibang kultura sa lipunan.