របៀបកសាងទំនាក់ទំនងភាពជាដៃគូប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាពជាមួយសហគមន៍- កំណត់ត្រានៃសិក្ខាសាលា ICSC
សិក្ខាសាលាបានធ្វើឡើងនៅថ្ងៃទី៨ ខែវិច្ឆិកា នៅសារមន្ទីរជាតិសិទ្ធិមនុស្ស អំពី "ការកសាងភាពជាដៃគូប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាព៖ សារមន្ទីរ សហគមន៍ សិទ្ធិមនុស្ស" អ្នកចូលរួមក្នុងសិក្ខាសាលាបានថតរូបជាក្រុម។(រូបថត៖ FIHRM-AP)
ណែនាំអ្នកនិពន្ធ៖ Chen An (តាំង អាន)និស្សិតអនុបណ្ឌិតនៃសាកលវិទ្យាល័យសិល្បៈជាតិតៃប៉ិ វិទ្យាស្ថានស្រាវជ្រាវសារមន្ទីរ
របៀបកសាងទំនាក់ទំនងភាពជាដៃគូប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាពជាមួយសហគមន៍- កំណត់ត្រានៃសិក្ខាសាលា ICSC
នៅក្នុងការអនុវត្តនៃការតស៊ូមតិសិទ្ធិមនុស្ស សារមន្ទីរ និងអង្គការសិទ្ធិមនុស្សធ្វើយ៉ាងណាស្វែងរកសហគមន៍ដែលឆ្លើយតបជាការសន្ទនា ដើម្បីជាគោលដ៏សំខាន់សម្រាប់ការចូលរួមរបស់សហគមន៍ ហើយកិច្ចប្រជុំប្រចាំឆ្នាំរបស់ FIHRM-AP លើកនេះក៏ចាប់ផ្តើមពីប្រធានបទនេះផងដែរ សិក្ខាសាលានោះត្រូវបានធ្វើឡើងក្រោមប្រធានបទ"ការកសាងភាពជាដៃគូប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាព៖ សារមន្ទីរ សហគមន៍ សិទ្ធិមនុស្ស" បានអញ្ជើញលោកលីនដាន័ររីសLinda Norrisមកពីអង្គការសម្ព័ន្ធអន្តរជាតិនៃគេហទំព័រមនសិការឱ្យធ្វើជាអ្នកសម្របសម្រួលសិក្ខាសាលា ដើម្បីដឹកនាំអ្នកចូលរួមឱ្យយល់អំពីបណ្តាញសង្គមនិងបញ្ហាសិទ្ធិមនុស្សរបស់សារមន្ទីរផ្ទាល់ខ្លួន និងដើម្បីបង្កើតកម្មវិធីភាពជាដៃគូសហគមន៍សម្រាប់សារមន្ទីរ។
សម្ព័ន្ធអន្តរជាតិនៃគេហទំព័រមនសិការត្រូវបានបង្កើតឡើងក្នុងឆ្នាំ1999 ក្នុងគោលបំណងភ្ជាប់បណ្តាញនៃទីតាំងប្រវត្តិសាស្ត្រ សារមន្ទីរ និងស្ថាប័នចងចាំ តាមរយៈការសហការជាសកលនិងក្នុងតំបន់ រួមគ្នាត្រិះរិះពីស្លាកស្នាមប្រវត្តិ សាស្ត្រពីអតីតកាល និងលើកកម្ពស់ចលនាសិទ្ធិមនុស្សសហសម័យ។ លីនដាន័ររីសLinda Norris ដឹកនាំគំនិតផ្តួចផ្តើមជាច្រើននៅក្នុងសម្ព័ន្ធ ដូចជាការបកស្រាយឡើងវិញនៃតំបន់បេតិកភណ្ឌពិភពលោកដំបូងរបស់ទ្វីបអាហ្រ្វិក "Grey Island Slave Castle" ជាដើម។ នៅក្នុងសិក្ខាសាលានេះលីនដា ន័ររីស Linda Norris ក៏បានប្រើប្រាស់គម្រោងសហប្រតិបត្តិការអន្តរជាតិជាច្រើននៃគេហទំព័រមនសិការជាឧទាហរណ៍ ចែករំលែកវិធីសាស្រ្តចម្រុះចំពោះការចូលរួមសហគមន៍ និងការតស៊ូមតិសិទ្ធិមនុស្ស។
សិក្ខាសាលាបានណែនាំអ្នកចូលរួមឱ្យពិភាក្សាលើចំនុចប្រសព្វនៃធាតុបីសំខាន់ៗ ដែលបង្កើតជាសហគមន៍មួយ៖ ភូមិសាស្ត្រ អត្តសញ្ញាណ ចំណូលចិត្តនិងចំណូលចិត្តរួមគ្នា ហើយស្វែងរកសហគមន៍ដែលទាក់ទងនឹងសារមន្ទីររបស់អ្នក រួចចែករំលែកវាជាមួយអ្នកចូលរួម។ (រូបថត៖ FIHRM-AP)
ស្គាល់ខ្លួនឯង នឹងរកឃើញសហគមន៍!
"តើអ្នកមកពីណា? អាហារប្រភេទណាដែលធ្វើឱ្យអ្នកនឹកដល់ស្រុកកំណើតរបស់អ្នក?" នៅពេលចាប់ផ្តើមសិក្ខាសាលា លីនដាន័ររីស Linda Norris បានប្រើសំណួរនេះដើម្បីណែនាំខ្លួននាង និងធ្វើអន្តរកម្ម។ ម្យ៉ាងវិញទៀត វារិតតែធ្វើឱ្យអ្នកចូលរួមស្គាល់គ្នាកាន់តែច្បាស់ ហើយវាក៏ដើរតួជាលំហាត់កម្តៅសាច់ដុំសម្រាប់ការយល់ដឹងពីសហគមន៍ផងដែរ ចាប់ពីការពិពណ៌នាអំពីអត្តសញ្ញាណខ្លួនឯង និងអត្តសញ្ញាណ ពិចារណាបន្ថែមអំពីនិយមន័យនៃ"សហគមន៍"។ ដូច្នេះតើអ្វីទៅជា"សហគមន៍"? អាចយល់បានថា សហគមន៍ជាក្រុមមនុស្សដែលមានចរិតលក្ខណៈរួម និងសមាសភាពស្មុគស្មាញ ដែលរួមផ្សំឡើងពីធាតុសំខាន់ៗចំនួនបី៖ ភូមិសាស្ត្រ（geography）អត្តសញ្ញាណ（identity ចំណូលចិត្ត និងចំណូលចិត្តដូចគ្នា（affinity）។
អ្នកចូលរួមក៏បានកំណត់អត្តសញ្ញាណក្រុមសហប្រតិបត្តិការសំខាន់ៗរបស់សារមន្ទីរពីទិដ្ឋភាពទាំងបីខាងលើ រួមផ្សំជាមួយនឹងសេចក្តីថ្លែងការណ៍បេសកកម្មសារ
មន្ទីផ្ទាល់ខ្លួន ទីតាំងភូមិសាស្រ្ត និងបរិបទប្រវត្តិសាស្ត្រ ព្រមទាំងក្រុមដែលមិនទាន់បង្កើតទំនាក់ទំនងសហប្រតិបត្តិការផងដែរ ក្នុងចំណោមនោះ ប្រាយ សិរិស័ក្តិដឹម
កឿងPhrae Sirisakdamkoeng ជំនួយការសាស្ត្រាចារ្យនៃនាយកដ្ឋានបុរាណវិទ្យានៃសាកលវិទ្យាល័យសិល្បៈថៃបានលើកឡើងថា យោធាថៃជាសហគមន៍ដែលមិនទាន់បង្កើតទំនាក់ទំនងសហប្រតិបត្តិការ ប៉ុន្តែដោយសារអតុល្យភាពអំណាច មិនមានឱកាសក្នុងការសន្ទនា។ អ្នកថែរក្សាសារមន្ទីរសិទ្ធិមនុស្សជាតិតៃវ៉ាន់បានលើកឡើងថាជនរងគ្រោះនយោបាយនៃភេរវកម្មពណ៌ស គឺជាសហគមន៍តែងតែមានកិច្ចសហប្រតិបត្តិការយូរអង្វែងជាមយួយសារមន្ទីរ បច្ចុប្បន្នវាកំពុងធ្វើអន្តរកម្មយ៉ាងសកម្មជាមួយសហគមន៍កុមារ ដើម្បីលើកកម្ពស់ការអប់រំកុមារនៃសិទ្ធិមនុស្ស និងបន្តបង្ហាញអំពីគោលគំនិតសិទ្ធិមនុស្សក្នុងសហសម័យ។
សន្ទស្សន៍នៃការចូលរួមរបស់ប្រជាពលរដ្ឋពីក្រោមទៅលើ ដូចកាំជណ្តើរ បែងចែកដូចជា ការដឹកនាំ អប់រំ ជូនដំណឹង ប្រឹក្សា ការលួងលោម ភាពជាដៃគូ ផ្តល់អំណាច ការគ្រប់គ្រងពលរដ្ឋ Linda Norris បានពន្យល់ពីនិយមន័យ និងសារៈសំខាន់នៃគំរូដល់អ្នកចូលរួម។(រូបថត៖ FIHRM-AP)
ក្រោយពីសារមន្ទីររកឃើញសហគមន៍ពាក់ព័ន្ធរួច តើធ្វើយ៉ាងណាបង្កើតទំនាក់ទំនងដែលមានទំនុកចិត្តជាមួយសហគមន៍ ដើម្បីគន្លឹះនៃកិច្ចសហប្រតិបត្តិការ។ លីនដាន័ររីសLinda Norris បានចែករំលែកគំរូនៃការចូលរួមរបស់ប្រជាពលរដ្ឋLadder of Citizen Participation ដែលស្នើឡើងដោយ Sherry Arnstein រួមទាំងនៅដំណាក់កាលដំបូង សហគមន៍មិនទាន់មានអំណាចពិតប្រាកដ ហើយគ្រាន់តែជាការដឹកនាំ(ដឹកច្រមុះ)និងការអប់រំដោយភាគីម្ខាង។ ដំណាក់កាលកណ្តាលអាណត្តិវាជាការចូលរួមលក្ខណះផ្លូវការ ដូចជា ទទួលបានការប្រកាសដំណឹង ការបញ្ចេញមតិ (ការពិគ្រោះ) និងមានឥទ្ធិពលដល់ការអនុវត្តក្នុងពេលធ្វើសេចក្ដីសម្រេច ។ ដំណាក់កាលក្រោយមកវាក្លាយទៅជាដៃគូសហការ ហើយសហគមន៍មានសិទ្ធិធ្វើការសម្រេចចិត្ត និងដឹកនាំអ្នកចូលរួមក៏ត្រូវបានស្នើសុំឱ្យឆ្លុះបញ្ចាំងពីដំណាក់កាលណាដែលសហគមន៍សហប្រតិបត្តិការរបស់ពួកគេស្ថិតនៅ។
ជាចុងក្រោយលីនដាន័ររីសបានសង្កត់ធ្ងន់ថា សារមន្ទីរមិនគួរដាក់ខ្លួនជាអ្នកផ្តល់សេវា ដើម្បីគិតអំពីធនធានអ្វីដែលត្រូវផ្តល់ដល់សហគមន៍នោះទេ ប៉ុន្តែគួរតែបង្កើតការអនុវត្តជាមួយសហគមន៍។
ផ្តើមគំនិត!បង្ខិតទំនាក់ទំនងសារមន្ទីរ និងសហគមន៍
ក្រោយពាក់កណ្តាលនៃសិក្ខាសាលា Linda Norris បានចែករំលែកភាពខុសគ្នានៃសារមន្ទីរនិងអង្គការផ្សេងៗ ដែលប្រឈមមុខនូវវីធីច្នៃប្រឌិតនៃបញ្ហាសិទ្ធិមនុស្ស ។ ដូចការផ្តួចផ្តើមដោយប្រជាជនក្នុងតំបន់នៃប្រទេសរុស្ស៊ី អំពីគម្រោង Last Address Project ជាមួយនឹងគោលបំណង៖ "ឈ្មោះមួយ ជីវិតមួយ និមិត្តសញ្ញាមួយ" ស្វែងរកកន្លែងដែលជនរងគ្រោះនយោបាយក្នុងរបបរបស់ស្តាលីនធ្លាប់រស់នៅ ហើយព្យួរស្លាកសញ្ញាជាការរំលឹកដល់ទីកន្លែងទាំងនេះ។ ស្លាកសញ្ញាមានឈ្មោះ អត្តសញ្ញាណ ថ្ងៃខែឆ្នាំកំណើត និងមរណភាពរបស់ជនរងគ្រោះ និងឆ្នាំដែលពួកគេបានទទួលការស្តារនីតិសម្បទា ត្រូវបានគូសនៅលើបន្ទះក្តារ ដើម្បីឲ្យសាធារណជនដឹងថាជនរងគ្រោះសិទ្ធិមនុស្សធ្លាប់រស់នៅទីនេះ។ ផែនការនេះគឺដើម្បីលើកកម្ពស់ការអប់រំសិទ្ធិមនុស្សជាសាធារណៈតាមទម្រង់នេះ ហើយប្រាប់សាធារណជនថា ការចងចាំនៃការរំលោភសិទ្ធិមនុស្សមិនបានរសាត់ទៅតាមពេលវេលានោះទេ ប៉ុន្តែនឹងនៅតែមាននៅក្នុងសង្គមជារៀងរហូត។គម្រោងយុវជនដើម្បីសន្តិភាពរបស់កម្ពុជាគឺជាគំនិតផ្តួចផ្តើមនៃការចងចាំពីការសម្លាប់រង្គាលក្នុងសហគមន៍ ដោយយុវជនធ្វើការជាមួយអ្នករស់រានមានជីវិតពីរបបខ្មែរក្រហម បំប្លែងកន្លែងនៃការសម្លាប់រង្គាលទៅជាមជ្ឈមណ្ឌលនៃការសន្ទនា ការរំលឹក និងការរៀនសូត្រដើម្បីសន្តិភាព ក្នុងចំណោមនោះ គម្រោងនេះបានរៀបចំសិក្ខាសាលាសិល្បៈដើម្បីណែនាំអ្នករស់រានមានជីវិតឱ្យបង្ហាញពីបទពិសោធន៍ឈឺចាប់របស់ពួកគេតាមរយៈការគូរគំនូរ បើកការសន្ទនាជាមួយការចងចាំពីអតីតកាល និងរៀបចំការតាំងពិពណ៌ដើម្បីបង្ហាញពីការបង្កើតរបស់អ្នករស់រានមានជីវិតដល់សាធារណជន ភ្ជាប់ការចងចាំជាមួយសម័យកាល។
តាមរយៈការពិភាក្សាជាក្រុម អ្នកចូលរួមបានបង្កើតផែនការចូលរួមសហគមន៍សម្រាប់សារមន្ទីររៀងៗខ្លួន និងចែករំលែកលទ្ធផលនៃការពិភាក្សា។ រូបភាពនេះបង្ហាញពី Pooja Pant នាយិកានៃ Voices of Women Media ដែលពិពណ៌នាអំពីការពិភាក្សារបស់ក្រុមរបស់នាងលើសហគមន៍ជនល្មើស។ (រូបថត៖ FIHRM-AP)
នៅក្រោមការជំរុញដោយករណីផ្សេងៗគ្នា អ្នកចូលរួមបានចាប់ផ្តើមពិភាក្សាជាក្រុម គិតថាតើកម្មវិធីអ្វីខ្លះដែលសារមន្ទីរអាចប្រើដើម្បីចូលរួមជាមួយសហគមន៍ដែលកម្រតំណាងនៅក្នុងសារមន្ទីរPooja Pant នាយកប្រតិបត្តិនៃVoices of Women Media បានចែករំលែកជាមួយមនុស្សគ្រប់គ្នាថា ក្រុមរបស់នាងពិភាក្សាផ្តោតលើជនល្មើសហើយដោយសារជនល្មើសខុសគ្នាពីកន្លែងមួយទៅកន្លែង ពិបាករកដំណោះស្រាយ
អ្នកចូលរួមផ្សេងៗក៏យល់ថា ជនល្មើសជាក្រុមដែលពិបាកនឹងបានជួបក្នុងចំណោមសមាជិកសហគមន៍ Linda Norris បានចែករំលែកករណីមួយដែលពន្ធនាគារមួយនៅស៊ីបេរីធ្លាប់បានដឹកនាំអ្នកទោសឱ្យសន្ទនាជាមួយអ្នកទោស ផ្តល់ឱ្យអ្នកចូលរួមនូវកន្លែងបន្ថែមទៀតសម្រាប់ការគិត និងការរុករក។
សេចក្តីសន្និដ្ឋាន
នៅឆ្នាំ 2022ជាមួយនឹងការសង្កត់ធ្ងន់លើ "ការចូលរួមរបស់សហគមន៍" នៅក្នុងនិយមន័យថ្មីនៃសារមន្ទីរ នៅពេលដែលសារមន្ទីរប្រឈមមុខនឹងការរំលោភសិទ្ធិមនុស្សមិនចេះចប់ ដោយតាមរយៈការចូលរួមរបស់សហគមន៍ សហការ បញ្ចូលទស្សនៈចម្រុះ និងរួមគ្នាលើកកម្ពស់គំនិតផ្តួចផ្តើមសិទ្ធិមនុស្ស វាជាបញ្ហាដែលសារមន្ទីរកំពុងគិតជានិច្ច។ តាមរយៈសិក្ខាសាលានេះ យើងបានរៀនពីរបៀបស្វែងរកសហគមន៍ដែលទាក់ទងនឹងសារមន្ទីរ និងអង្គការរបស់យើង ស្វែងយល់ពីគោលការណ៍ និងវិធីសាស្រ្តនៃការបង្កើតទំនាក់ទំនងសហប្រតិបត្តិការជាមួយសហគមន៍ អ្នកចូលរួមក៏បានពិភាក្សា ផ្លាស់ប្តូរ និងចែករំលែកគំនិតគ្នាទៅវិញទៅមកលើកិច្ចសហប្រតិបត្តិការសហគមន៍នៅក្នុងសិក្ខាសាលានេះ ដោយបង្កើតនូវវិធីថ្មីៗបន្ថែមទៀត ដើម្បីអនុវត្តកិច្ចសហប្រតិបត្តិការសហគមន៍ប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាព។