May-akda: Daphne Weng, mag-aaral sa Graduate Institute of Museum Studies, National Taipei University of the Arts (TNUA)

Ang Pagtutulungan ng Iba’t Ibang Bansa at mga dayalgo: Ang Mga Pananaw ng mga Nagsasanay sa Kolaborasyon ng mga Karapatang Pantao

Pambungad

May temang "Pagsasama para sa Karapatang Pantao: Kolaborasyon sa Pagitan ng Museo at Komunidad sa Rehiyong Asia-Pasipiko," ang FIHRM-AP Annual Conference 2023 ay naglunsad ng pagsasanib-puwersa na masusing binuo para sa pagpaplano at mga kasanayan sa pagitan ng mga museo at komunidad. May mga tagapaglahad na nagmula sa iba’t ibang larangan, kasama rito ang mga propesyonal sa museo, mga kinatawan ng pribadong organisasyon, at mga malayang mananaliksik. Dalawang araw bago ang kaganapan, nagkaroon ng pagkakataon ang lupon ng aming press na makapanayam ang mga dalubhasa at akademikong ito. Hindi lamang kami natuto tungkol sa iba't ibang aspet at estratehiya mula sa iba't ibang bansa, kundi napakinggan din namin ang ng mga tagapaglahad ng mga miyembro ng FIHRM-AP sa iba’t iang bansa, hinggil sa kanilang mga inaasahan sa balangkas na ito at kung paano nila nakikitang maisasagawa ito.

Mga hadlang na naalis ng media at mga kaisipang napag-ugnay ng panahon

Sa ilalim ng mga pagsusuri ng pagsusulong sa edukasyon ng karapatang pantao, maraming institusyon ang gumamit ng iba't ibang uri ng media upang gawing mas madali para sa pangkalahatang publiko ang maabot ang impormasyon tungkol sa mga seryosong isyu. Halimbawa, ang Suiheisha History Museum sa Japan ay gumagamit ng mga picture books, komics, at Q&A interactive displays upang maunawaan ng mga bata ang mga isyung ito mula sa simula; ang Tibet Museum naman ay bumuo ng isang AR digital display at virtual worship system na hindi malilimit ng espasyo at nagtakda ng mga ritwal na malaya mula sa pulitikal na pang-aapi; Tinalakay ni Professor Chen Chia-Li mula sa Museum Studies sa TNUA ang tungkol sa paggamit ng limang kagamitang maaaring gamitin sa pagtuturo na binuo ng National Human Rights Museum (NHRM); ibinahagi naman ni Professor Lin Bao-An mula sa National Penghu University of Science and Technology ang isang education-based board game - Exiled Files, na hango mula sa July 13 Penghu Incident. Ang lahat ng ito ay mga kaparaanan at daan para lalung maintidihan ng mga mag-aaral ang mga isyu sa karapatang pantao habang nagsasaya sa iba't ibang mga senaryo ng pag-aaral.

Para sa mga kasanayan sa pakikipagtulungan sa pagitan ng mga organisasyon sa karapatang pantao at komunidad, si Direktor Pooja Pant ng Voices of Women Media, isang organisasyon na humaharap sa mga suliranin sa karapatang pantao ng mga kababaihan sa Nepal, ay nagbahgi ng kanyang mga karanasan sa larangang ito. Ito ay kaugnay sa mga puna mula kay Assistant Professor Phrae Sirisakdamkoeng mula sa Faculty of Archaeology sa Silpakorn University, Thailand, at ang malayang mananaliksik na si Patporn Phoothong, na nagmungkahi na maraming biktima ang wala nang lakas ng loob na magsalita, dahil sila ay matagal nang sumasailalim sa pang-aapi na may kasamang pang-aabuso at pananakot.  Sa pamamagitan ng matagalang pagtutulungan at pag-aalaga, maaaring muling itayong ang tiwala sa isa't isa, na siyang unang hakbang para sa mga biktima na maibalik ang kanilang kumpiyansa at muling magbukas sa iba. Kahalintulad nito, binigyang diin din ni Yuan Hsu-Wen, ang kurador ng eksibisyon na A Centenary Dialog sa National Taiwan Museum (NTM), ang kahalagahan ng mas masusing pagpapalalim ng ugnayan sa komunidad. Ang dahilan kung bakit nananatili ang siyam na taong pakikipagtulungan ng NTM sa mga migranteng manggagawa sa Taiwan ay dahil sa mutually-beneficial partnership.  Marapat lang na isaalang-alang na iminungkahi ni CEO Pant na tuwing nakikipag-ugnayan ang kaniyang mga pangkat sa mga komunidad, isinasaisip nila na sila ay patas sa kapangyarihan at estado. Hindi nila gusto na magsilbi bilang isang organisasyon na sumaklolo sa tao; bagkus, ninais nila na sa pamamagitan ng mahabaang samahan, sila ay maaaring maging mabahagi ng mga komunidad na ito. Bilang buod, maging ang layunin ng pagsusulong ng mga karapatan ay nakabatay sa pakikipagtulungan sa mga komunidad upang magsimula ng dayalogo ukol na may iba’t ibang perspektibo o paglaban sa awtoritaryanismo at hindi patas na pamamaraan, ang mga museo at institusyon ay kinakailangang maglaan ng oras sa mga komunidad. Ito ay upang makuha ang kanilang tiwala, kung saan ang bawat isa ay pantay-pantay, hindi ang isa lamang ang nagbibigay-tulong. Sa kondisyong ito, ang mga museo ay maaari nang gumawa ng mga simulain sa pagpaplano at pagdedesisyon kasama ang mga miyembro ng komunidad at tanging sa ganitong paraan lamang sila makakabuo ng matibay at matagalang samahan.

Pagsasama at Pagkakaisa: Madaming Inspirasyon at Feedback

Hinggil sa mga puna sa kaganapan ngayong taon, si Andi Achdian, Assistant Professor mula sa Sociology Program Study sa Universitas Nasional (UNAS), Jakarta at Board Member ng Munir Human Rights museum, ay naghayag ng kanyang pagkalugod sa pakikipagpalitan ng mga ideya sa mga dalubhasa mula sa iba’t ibang bansa at matuto mula sa kasanayan ng mga iba’t ibang organisasyon sa pagsusulong ng pantay na mga karapatan at sa pagpapakilala ng edukasyon sa mga kaugnay na paksa. Nakapagbigay ng inspirasyon sa kanya nang malaman niya ang kalagayan ng rehiyon sa timog ng Thailand, Tibet at iba pang mga bansa kung saan umiiral pa rin ang pang-aapi, na may mga tao paring nagsasalita para sa mga biktima Dagdag pa rito, isinaad ni Tadayuki Komai, direktor ng Suiheisha History Museum, na ang taunang pagpupulong ng FIHRM-AP ang nagbibigay pagkakataon para sa mga iskolar, yunit at iba’t ibang mga institusyong pananaliksik na harapang makipag-ugnayan sa isa’t isa ukol sa pagsusulong ng mga karapatang pantao; ang ganitong kaganapanan ay hindi lamang naglalatag ng pundasyon para sa edukasyon ng mga ganitong suliranin, ngunit ito rin ang nagsasakatuparan ng pilosopiya ng tagapagtaguyod na deklarasyon ng Zenkoku Suiheisha - "Nawa'y magkaruon ng init sa lipunan ng tao."

Ang mga museo ay maaaring maging isang paraan ng pagbibigay atensyon sa pantay na karapatan at mga kasalukuyang isyu, ngunit sa kasalukuyang panahon, lalo na sa mga bansang nanganganib dahil sa digmaan, tila ang mga aksyon at impluwensiya na dala ng mga museo ay tila masyadong ideal at mababa ang epekto para makabuo ng pagbabago. Sa ganitong sitwasyon, ang panayam kay Specialist Norris at CEO Pant ay tumulong na kalimutan ang pangamba at kawalang-katiyakan na dulot ng giyera. Sa halip, ang tiwala at pag-asa ay nabuhay muli para sa lahat ng yunit na magpatuloy sa kanilang gawain. Sa isang nakakapagtibay-loob na tono, ipinunto nila na hindi natin alam kung ano ang komunidad na maaaring maabot balang araw, at hindi natin dapat balewalain ang anumang posibleng aksyon at pagbabago na maaaring gawin ng mga manonood na naantig ng ating mga eksibisyon. Tandaan natin na mahalaga ang papel ng mga museo sa pagbubukas ng dalawang-daan na usapan, na maaaring magdala ng iba't ibang pananaw at diskurso na mailapat sa praktika; ito ang bigat ng mga museo sa kanilang mga tungkulin at gawain sa pangangalakal ng karapatang pantao. Isang magandang tugon sa ideyang ito ay makikita sa binanggit ni Dr. Richard Benjamin, Senior Lecturer sa Contemporary Museum Practice at Co-Director ng Centre for the Study of International Slavery sa University of Liverpool; sa kanyang talumpati hinggil sa Soul Power, ipinahayag ni Dr. Benjamin na tapang at kakaibang hakbang para sa mga museo ang makipagtulungan sa mga komunidad o mga NGO at kumuha ng partikular na posisyon. Sa kabila ng kahulugan na ang mga unit na ito ay tunay na naniniwala na kanilang ginagawa ang lahat ng trabaho upang tuparin ang isang mas pantay at makatarungan hinaharap, hindi masama ang manatili sa kaunting kaharian at masigla, sapagkat ang gayong mga paniniwala ay magiging mahalagang nagtutulak patungo sa mga bagong hakbang. Sa masalimuot na landas ng pangangalakal ng karapatang pantao, sa kabila ng kawalan ng katiyakan na naghihintay, dapat nating tandaan na maaaring manggaling ang mga pagbabago at pagkakataon mula sa mga komunidad na kasama natin sa ating paglalakbay, at hindi dapat kalimutan ng mga tao ang potensyal na taglay ng mga museo na magsalita para sa mga komunidad, lalo na sa kanilang pagsusumikap para sa pangangalakal ng karapatang pantao. Umaasa tayo na mas marami pang tao ang makikiisa sa pagsusumikap para sa karapatang pantao, upang magtulungan tayo ng buong lakas.