កម្លាំងនៃសកម្មភាព——កំណត់ត្រាកិច្ចប្រជុំសន្ទុះនៃសិទ្ធិមនុស្សប្រចាំឆ្នាំ 2023FIHRM-AP (លើ)
ណែនាំអ្នកនិពន្ធ៖តាំងអ៊ីសានChen Yishan និងយៀន អ៊ុយYan Yue ជាសហអ្នកនិពន្ធអត្ថបទ អនុបណ្ឌិតនៃសាកលវិទ្យាល័យហ្វូយិនFu Jenវិទ្យាស្ថានស្រាវជ្រាវសារមន្ទីរ
កម្លាំងនៃសកម្មភាព——កំណត់ត្រាកិច្ចប្រជុំសន្ទុះនៃសិទ្ធិមនុស្សប្រចាំឆ្នាំ 2023FIHRM-AP (លើ)
ការរៀបរាប់របស់អង្គការសង្គមស៊ីវិលហុងកុងObjournalistនិងសាលតាំងពិពណ៌ពិសោធន៍នៅទីក្រុងញូវយ៉ក Mmuseumm សហការរៀបចំការតាំងពិព័រណ៍នៅឆ្នាំ ២០២០「Are We Being Heard? Tools of Protest」ប្រមូលនិងបង្ហាញវត្ថុដែលទាក់ទងនឹងចលនាតវ៉ានៅហុងកុង ប្រាប់ពីរបៀបដែលប្រជាជនហុងកុងទប់ទល់នឹងលទ្ធិផ្តាច់ការតាមរបៀបរបស់ពួកគេក្នុងអំឡុងពេលតស៊ូ។（©វូស៊ូ Objournalist）
អ្នកតស៊ូមតិអំពីបញ្ហាសហសម័យ——ដោយប្រើសារៈមន្ទីរជាវិធីសាស្រ្តអនុវត្តសិទ្ធិមនុស្ស
សកម្មភាពសារមន្ទីរគឺទាក់ទងយ៉ាងជិតស្និទ្ធទៅនឹងបញ្ហាសហសម័យ បើកដំណើរការ"ប្រមូលផ្ដុំការឆ្លើយតបរហ័ស"（Rapid Response Collecting）ដោយសារមន្ទីរ V&A របស់អង់គ្លេសក្នុងឆ្នាំ 2014 និន្នាការក្នុងរយៈពេលដប់ឆ្នាំកន្លងមកនេះ វាបានជួយដល់សារមន្ទីរក្នុងការកត់ត្រាដូចជា COVID-19 និងចលនាសង្គមនិងព្រឹត្តិការណ៍សំខាន់ៗជុំវិញពិភពលោក។សាស្ត្រាចារ្យតាំង ជែលី Chen Jiali នៅសាកលវិទ្យាល័យជាតិតៃប៉ិ វិទ្យាស្ថានស្រាវជ្រាវសារមន្ទីរសិល្បៈបានយក "ចលនាហុងកុងប្រឆាំងការប្រគល់ជូនទៅចិន" ជាឧទាហរណ៍។ផ្តោតលើរបៀបដែលសារមន្ទីរនៅក្នុងតំបន់អាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិកលើកកម្ពស់ការអនុវត្តសិទ្ធិមនុស្សតាមរយៈសកម្មភាព វាសង្កត់ធ្ងន់លើតួនាទីសកម្មជននៃសារមន្ទីក្នុងការអភិរក្ស ការបង្ហាញ និងការលើកកម្ពស់ស្មារតី និងគំនិតនៃចលនាសង្គម និងផ្តល់នូវការវិភាគស៊ីជម្រៅអំពីរបៀបដែលសារមន្ទីរអាចក្លាយជាអ្នកថតសំឡេង និងជាសំឡេងនៃចលនាសង្គម លើកកម្ពស់ការយកចិត្តទុកដាក់របស់មនុស្ស និងការឆ្លុះបញ្ចាំងលើបញ្ហាសង្គមសហសម័យ។
ការប្រើប្រាស់សារមន្ទីរចល័តជាវិធីសាស្រ្តជាក់ស្តែងផងដែរ និងប្តេជ្ញាចិត្ត ករណីនៃការសម្រេចបាននូវយុត្តិធម៌អន្តរកាលរួមមាន ជំនួយការសាស្រ្តាចារ្យ Phrae Sirisakdamkoeng មកពីនាយកដ្ឋានបុរាណវិទ្យា សាកលវិទ្យាល័យសិល្បៈ ប្រទេសថៃ និងនិងអ្នកស្រាវជ្រាវឯករាជ្យ Patporn Phoothong សហការផ្តួចផ្តើម"ផែនការសារមន្ទីរភាគខាងត្បូងថៃនិងឯកសារតស៊ូមតិ" តាមរយៈការប្រមូល រក្សាទុក និងបង្ហាញបទពិសោធន៍ជនរងគ្រោះ និងឯកសារភស្តុតាងពីតំបន់ភាគខាងត្បូង។ប្រើការតាំងពិពណ៌ជាឧបករណ៍ដើម្បីបង្កើតសារមន្ទីរសកម្មភាព ដែលមានលក្ខណៈប្រជាធិបតេយ្យ រួមទាំងសំឡេងចម្រុះ និងអ្នកតស៊ូមតិដើម្បីសន្តិភាព និងយុត្តិធម៌ ដូច្នេះអ្នកភូមិនិងក្មេងជំនាន់ក្រោយអាចយល់កាន់តែស៊ីជម្រៅអំពីប្រវត្តិរួមនៃការឈឺចាប់ក្នុងតំបន់តាមរយៈការសន្ទនា។
រឿងរបស់ខ្លួនឯងត្រូវនិយាយផ្ទាល់ដោយខ្លួនឯង! លើកកម្ពស់ការចូលរួមរបស់សហគមន៍ និងការបញ្ចេញសម្លេងពីសិទ្ធិមនុស្ស
ក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយនេះភាពជាចលនានិងសិទ្ធិនិយាយបញ្ចេញមតិ បានប្រគល់វាទៅឱ្យសម៉ីខ្លួនក៏បានក្លាយទៅជាបញ្ហាសំខាន់សម្រាប់សារមន្ទីរ Wirrin Yira Koorlមកពីទឹកដីអូស្ត្រាលីខាងលិច និងនាយកដ្ឋានផែនការបេតិកភណ្ឌ "(វាមានន័យថា「រំដោះព្រលឹង」ជាភាសាជនជាតិដើមភាគតិច)៖ ផែនការគ្រប់គ្រងបេតិកភណ្ឌវប្បធម៌ដើមរបស់ពន្ធនាគារ Fremantle"វាបង្ហាញពីរបៀបដែលការចូលរួមរបស់សហគមន៍ដើរតួនាទីយ៉ាងសំខាន់ក្នុងការបំបែកសារមន្ទីរ និងបកស្រាយបេតិកភណ្ឌអវិជ្ជមាន។អ្នកបកប្រែមរតកពន្ធនាគារ Oonagh Quigley បានចែករំលែកផែនការរយៈពេលប្រាំឆ្នាំរបស់ពួកគេនៃ "ការផ្តោតអារម្មណ៍ ការផ្លាស់ប្តូរ ការបង្កើនល្បឿន និងការផ្តោតអារម្មណ៍ឡើងវិញ"ទំនាក់ទំនងយ៉ាងជិតស្និទ្ធជាមួយសហគមន៍ជនជាតិដើមភាគតិចជាង
200 នៅភាគខាងលិចប្រទេសអូស្ត្រាលី ហើយប្រគល់អំណាចនៃការសម្រេចចិត្តជូនដល់ក្រុមជនជាតិដើមវិញ។ ហើយការចូលរួមរបស់ជនរងគ្រោះនៅក្នុងសហគមន៍ក្នុងតំបន់វិវាទ
Voice of Women Media និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការជាមួយគ្រួសារជនរងគ្រោះនៅជនបទដែលមានទីតាំងនៅប្រទេសនេប៉ាល់ នៅក្នុងគម្រោងផ្តួចផ្តើម "ការចងចាំ ការពិត និងយុត្តិធម៌" (MT&J) រឿងរ៉ាវរបស់ជនរងគ្រោះជាងមួយរយនាក់ ត្រូវបានប្រមូលតាមរយៈរូបភាព សំឡេង អត្ថបទ និងប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយផ្សេងទៀត។កត់ត្រារយៈពេលវែងពីព្រឹត្តិការណ៍វិវាទត្រូវបានពួកម៉ៅនិយមនៃប្រទេសនេប៉ាល់មិនអើពើនូវសម្លេងតវ៉ា ក្នុងរយៈពេលដប់ឆ្នាំបានជះឥទ្ធិពលដ៏អាក្រក់និងបង្កការបំផ្លិចបំផ្លាញដល់ជនបទ ហើយសង្ឃឹមថានឹងបង្កើតកន្លែងសម្រាប់ការសន្ទនាបើកចំហ និងការផ្សះផ្សាតាមរយៈការតាំងពិព័រណ៍នេះ។ បន្ទាប់មក Patporn Phoothongអ្នកស្រាវជ្រាវឯករាជ្យនាំពួកយើងងាកមកមើលប្រទេសថៃវិញ ឆ្លងកាត់ការចុះស្ទង់មតិជាច្រើនឆ្នាំ ក្រុមស្រាវជ្រាវនិងស្ត្រីមូស្លីមនៅក្នុងតំបន់ភាគខាងត្បូងនៃប្រទេសថៃបានរួមគំនិតគ្នាបង្កើតពិព័រណ៍"សារមន្ទីរសន្តិភាព" ដើម្បីផ្តល់កន្លែងសាធារណៈសម្រាប់ស្ត្រីក្រុមនេះដែលជួបការលំបាកក្នុងសង្គមក្នុង
វិស័យនយោបាយ សេដ្ឋកិច្ច ការអប់រំ និងទិដ្ឋភាពផ្សេងៗទៀត។ពួកគេប្រាប់ដោយសេរីនូវការឈឺចាប់នៃការបាត់បង់សាច់ញាតិ និងមិត្តភក្តិ ប្រវត្តិសាស្រ្តដែលរដ្ឋាភិបាលព្យាយាមបិទបាំង និងការស្វែងរកសេចក្តីថ្លៃថ្នូរដែលពួកគេសមនឹងទទួលបានក្នុងនាមជាមនុស្ស។
គម្រោង "ការចងចាំ ការពិត និងយុត្តិធម៌"(MEMORY, TRUTH & JUSTICE ហៅកាត់ថា MT&J) មានគោលបំណងកត់ត្រាទុក និងចែករំលែករឿងរ៉ាវផ្ទាល់ខ្លួនរបស់អ្នករស់រានមានជីវិត និងក្រុមគ្រួសារជនរងគ្រោះនៃជម្លោះប្រដាប់អាវុធនៅប្រទេសនេប៉ាល់កាលពីឆ្នាំ១៩៩៦ដល់ឆ្នាំ ២០០៦ ហើយបន្ទាប់ពីគម្រោងនេះបានបញ្ចប់ការផ្តល់សក្ខីកម្មជនរងគ្រោះ ការសម្ភាសន៍ជាវីដេអូ និងរូបថតគឺ ត្រូវបានបង្ហាញជាសាធារណៈតាមរយៈគេហទំព័រ និងកម្មវិធីផ្សព្វផ្សាយអប់រំ។
គេហទំព័រសារមន្ទីរទីបេផ្តល់នូវការតាំងពិពណ៌ជាប្រចាំ「We are Tibet & This is our story」ដំណើរកំសាន្តនិម្មិត ដែលបង្ហាញអំពីវប្បធម៌ទីបេ ប្រវត្តិសាស្រ្តនិរទេសនិងការបង្រៀន និងបេតិកភណ្ឌវប្បធម៌របស់សម្តេចសង្ឃដាឡៃឡាម៉ា។
សារមន្ទីរទីបេក្នុងប្រទេសឥណ្ឌា（The Tibet Museum）គឺជាគំរូនៃការចូលរួមរួមគ្នាក្នុងចំណោមសហគមន៍និរទេសខ្លួន រៀបចំដោយឯករាជ្យដោយក្រុមជនជាតិភាគតិចទីបេ ប្តេជ្ញាសង្កត់ធ្ងន់លើស្វ័យភាពជនជាតិភាគតិច និងសិទ្ធិវប្បធម៌ដល់ពិភពលោក ហើយលាតត្រដាងការពិតដ៏ឃោរឃៅនៃការធ្វើទុក្ខបុកម្នេញផ្នែកនយោបាយនៃក្រុមនេះ។នាយកសារមន្ទីរ Tenzin Topdhen ចាត់ទុកថាសារមន្ទីរជារប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយដ៏សំខាន់មួយសម្រាប់ការផ្សព្វផ្សាយសិទ្ធិមនុស្សនិងលើកកម្ពស់ការនិទានរឿង។ពិព័រណ៍អចិន្រ្តៃយ៍យកប្រជាជនទីបេជាមជ្ឈមណ្ឌលនិទានរឿងនៃការតាំងពិពណ៌ វាមិនត្រឹមតែបង្ហាញពីការបរិច្ចាករបស់របរប្រើប្រាស់ប្រចាំថ្ងៃ រូបថតដ៏មានតម្លៃ សក្ខីកម្មរបស់អ្នកទោសនយោបាយ និងឧបករណ៍ធ្វើទារុណកម្មនិងវត្ថុបុរាណវប្បធម៌ផ្សេងៗទៀតរបស់ជនស៊ីវិលដែលត្រូវបាននិរទេសជុំវិញពិភពលោកនោះទេ រូបបញ្ឈរ និងសំបុត្រធ្វើអត្តឃាត ក៏ត្រូវបានប្រើប្រាស់ផងដែរ ដើម្បីរំលឹកដល់ជនជាតិទីបេចំនួន 157 នាក់ ដែលបានស្លាប់ដោយការដុតខ្លួនឯង ខណៈពេលដែលការតស៊ូដើម្បីសេរីភាពជាតិ ដោយសង្ឃឹមថាតាមរយៈការបង្ហាញការនិទានរឿងត្រឹមត្រូវនិងការពិតប្រវត្តិសាស្ត្រ ដើម្បីប្រឆាំងនឹងការលុបបំបាត់វប្បធម៌ទីបេរបស់រដ្ឋាភិបាលកុម្មុយនិស្តចិន។
លោក Yuan Xuwenអ្នកគ្រប់គ្រងនៃសារមន្ទីរជាតិតៃវ៉ាន់ បានចែករំលែកដំណើរការរៀបចំផែនការពិព័រណ៍"កិច្ចសន្ទនាមួយសតវត្ស៖ការជួបប្រជុំគ្នារវាងអ្នកចលនាឆ្លងប្រទេសនិងអ្នកប្រមូលផ្ដុំ" ស្វះស្វែងរកសារមន្ទីរជាវេទិកាសម្រាប់ការផ្លាស់ប្តូរឆ្លងវប្បធម៌ និងធ្វើការជាមួយសហគមន៍ចម្រុះដើម្បីអនុវត្តសមភាពវប្បធម៌។ (© សម្ព័ន្ធអន្តរជាតិនៃសារមន្ទីរសម្រាប់សិទ្ធិមនុស្ស សាខាអាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិក)
សហគមន៍ចម្រុះ - សារមន្ទីរ និងសិទ្ធិមនុស្សចល័ត
ដោយសារចំនួនមនុស្សឆ្លងប្រទេស និងព្រំដែនកើនឡើងយ៉ាងខ្លាំង បញ្ហាអន្តោប្រវេសន៍ និងពលករចំណាកស្រុកបានក្លាយទៅជាប្រធានបទនិទានរឿងបែបសហសម័យរបស់សារមន្ទីរ។ លោកClaus K. Meyer អ្នកស្រាវជ្រាវឯករាជ្យ និងអ្នកស្រីMorakot Meyer សាស្ត្រាចារ្យរងនៃមជ្ឈមណ្ឌលសិក្សាសិទ្ធិមនុស្ស និងសន្តិភាព នៃសាកលវិទ្យាល័យ Mahidol ក្នុងប្រទេសថៃ ស្វែងយល់ពីទស្សនៈនៃការធ្វើចំណាកស្រុកផ្ទៃក្នុង និងការធ្វើចំណាកស្រុកឆ្លងប្រទេសក្នុងប្រទេសថៃ ពីរបៀបដែលចលនាប្រជាជននៅក្នុងប្រទេសថៃក្នុងសារមន្ទីរ ស្វែងយល់ពីការងាររបស់សារមន្ទីរអំពីរបៀបដែលចលនាប្រជាជនរបស់ប្រទេសថៃដើរតួនាទីយ៉ាងសំខាន់ក្នុងការរៀបចំការរៀបរាប់ អត្តសញ្ញាណ និងតម្លៃដ៏អស្ចារ្យរបស់ប្រទេស។លោក យៀនស៊ុយវិន Yuan Xuwenជំនួយការស្រាវជ្រាវសារមន្ទីរជាតិតៃវ៉ាន់ លើកយកការតាំងពិព័រណ៍ពិសេសឆ្នាំ ២០២២ របស់សារមន្ទីរជាតិតៃវ៉ាន់ ជាឧទាហរណ៍"កិច្ចសន្ទនាមួយសតវត្ស៖ ការជួបប្រជុំគ្នារវាងអ្នកចលនាឆ្លងប្រទេសនិងអ្នកប្រមូលផ្ដុំ"ការសិក្សានេះផ្តោតលើកិច្ចសហការរវាងជនអន្តោប្រវេសន៍អាស៊ីអាគ្នេយ៍ និងអ្នកស្រាវជ្រាវសារមន្ទីរក្នុងទសវត្សរ៍កន្លងមក ក្នុងការវិភាគអាចកើតមាននូវបាតុភូត"ការអត់ឱន"និង"ការលើកលែង"ហើយដោយការស្វែងរកទំនាក់ទំនងគ្នាទៅវិញទៅមក កសាងជំនាញទំនាក់ទំនងឆ្លងវប្បធម៌។
សេចក្តីសន្និដ្ឋាន
សន្និសីទប្រចាំឆ្នាំនេះបង្ហាញពីស្មារតីប្រកួតប្រជែងរបស់សារមន្ទីរ និងអង្គការវប្បធម៌ក្នុងតំបន់អាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិកក្នុងការលើកកម្ពស់បញ្ហាសិទ្ធិមនុស្ស។ ពួកគេមិនខ្លាចអំណាច ហើយក៏មិនពេញចិត្តនឹងស្ថានភាពបច្ចុប្បន្ន ហើយបន្តធ្វើការ និងតស៊ូដើម្បីសិទ្ធិមនុស្ស ដែលយើងជឿជាក់យ៉ាងមុតមាំ។ តាមរយៈករណី និងការសិក្សាដែលនាំមកដោយអ្នកធ្វើបទបង្ហាញ យើងអាចឃើញពីថាមពលដ៏បរិបូរណ៍ដែលនាំមកដោយសកម្មភាពសារមន្ទីរក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានឆ្នាំកន្លងមកនេះ ទោះបីជាបរិបទនៅកន្លែងផ្សេងៗគ្នាមានភាពខុសប្លែកគ្នាខ្លះក៏ដោយ យើងនៅតែអាចសង្ខេបគំនិតសំខាន់ៗចំនួនបីគឺ សកម្មភាពវិជ្ជមាន ភាពចម្រុះ និងមិត្តភាពនិងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការ និងការបង្កើតរួមគ្នា។មិនថាវាជាសារមន្ទីរដែលមានកន្លែងជារូបរាងជាក់លាក់ឬអត់ ឬជ្រើសរើសពិព័រណ៍បែបចល័ត អង្គការវប្បធម៌ដែលគ្មានកន្លែងជារូបរាងជាក់លាក់ ពួកគេទាំងអស់បង្ហាញពីស្វ័យភាពនិងគំនិតផ្តួចផ្តើមរបស់ពួកគេជាមួយនឹងអាកប្បកិរិយាវិជ្ជមាននៃ"ចង់បានសកម្មភាព! ធ្វើទៅត្រូវហើយ!" បង្កើតកន្លែងមួយសម្រាប់មនុស្សមកពីមជ្ឈដ្ឋានវប្បធម៌ផ្សេងៗគ្នា វណ្ណៈសង្គម និងមុខតំណែងនយោបាយ ដើម្បីឱ្យមានការសន្ទនាដោយសេរី និងសម្រុះសម្រួលសំឡេងចម្រុះ។ បុគ្គលិកសិទ្ធិមនុស្សក៏បានផ្សព្វផ្សាយគំនិតផ្តួចផ្តើមរបស់ពួកគេបន្ថែមទៀតទៅក្នុងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការជាមួយសហគមន៍ជនរងគ្រោះ ដោយអនុញ្ញាតឱ្យសាម៉ីខ្លួនមានសិទ្ធិនិយាយ ប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងរដ្ឋាភិបាលផ្តាច់ការដោយអំណាចនៃបទពិសោធន៍ពិតរបស់ខ្លួន។ ម៉្យាងទៀត សកម្មភាពវិជ្ជមានទាំងនេះក៏បាននាំមកនូវការព្រួយបារម្ភក្នុងចិត្តរបស់បុគ្គលិកសិទ្ធិមនុស្សជួរមុខផងដែរ ដូចជាសុវត្ថិភាពផ្ទាល់ខ្លួនត្រូវបានគំរាមកំហែង ពិបាកសម្រាលពីផលប៉ះពាល់ផ្លូវចិត្តអវិជ្ជមាននៃការធ្វើការជាមួយសហគមន៍ជនរងគ្រោះ។ ខណៈពេលដែលសារមន្ទីរកាន់ទង់សកម្មភាពខ្ពស់សម្រាប់សហគមន៍ជនរងគ្រោះ យើងក៏គួរងាកមកមើលថែអ្នកធ្វើការងារសិទ្ធិមនុស្សដែលកាន់បដានោះដែរ។ មានតែតាម
រយៈការបង្កើតបរិយាកាសដែលការពារសុវត្ថិភាពនិងសុខភាពផ្លូវកាយ និងផ្លូវចិត្តរបស់ពួកគេប៉ុណ្ណោះ ទើបការងារសិទ្ធិមនុស្សរបស់សារមន្ទីរមាននិរន្តរភាព។