Inisiatif Kesihatan Mental Aung: Menyelami Trauma Kompleks yang Berakar di Myanmar
Pengarang: Aung Min
Aung Min, yang lahir pada tahun 1964 di Yangon, telah menarik banyakmendapat perhatian dalam kalangan duniakalangan seni di Yangon dalam beberapa tahun kebelakangan ini. Pada tahun 1990, beliau setelah menamatkan pengajian di Universiti Perubatan 1 Yangon, beliau telah dan kemudian berkhidmat sebagai doktor di Delta Irrawaddy. Selepas itu, beliau berpindah ke Yangon dan terus berpraktik berkhidmat sehingga tahun 2018. Pada tahun 1999, Aung Min telah menerbitkan novel pertamanya yang berjudul “Malam Mengerikan” (Dreadful Night), diikuti oleh “Saya Datang ke Bandar Kecil Ini dengan Satu Tanggungjawab” (I Came to this Small Town with a Duty) pada tahun 2004. Kemudian pada tahun 2010, beliau telah menerbitkan “Seni Kontemporari Myanmar: Bahagian 1” (Myanmar Contemporary Art part 1). Pada tahun 2007, semasa Sekolah Filem dan Seni Persembahan Prague (FAMU) mengadakan bengkel di Yangon. Secara kebetulan,, Aung Min mula mendalami mengenali bidang filem dan penulisan skrip. Filem dokumentari pertamanya, “Klinik Saya” (The Clinic), telah dilancarkan pada tahun 2010, yang dan menceritakan kehidupan sehariannya sebagai seorang doktor di kawasan pinggir Yangon. Pada tahun 2012, beliau mula menulis skrip dan merancang karya yang diterbitkan pada tahun 2014 berjudul “Biksu” (The Monk). Dr. Aung Min bersama isterinya, Dr. San San Oo, yang merupakan seorang pakar psikiatri, bersama-sama menubuhkan Inisiatif Kesihatan Mental Aung (Aung Mental Health Initiative, Aung MHI).
Inisiatif Kesihatan Mental Klinik Aung (Aung MHI)
Inisiatif ini dahulunya dikenali sebagai Klinik Aung, yang terletak di Yangon, telah diubah menjadi Inisiatif Kesihatan Mental Aungdan khusus untuk menerapkan kaedah terapeutik bagi menyokong dan membantu pesakit yang mengalami masalah psikologi. Aung MHI mengadakan perhimpunan makananjamuan setiap minggu untuk ahli, dan telah menganjurkan pameran terapi seni bertajuk “Tiada Trauma Tiada Seni” (No Trauma No Art) setiap tahun sejak 2019.
Inisiatif Kesihatan Mental Aung: Meneroka Menyelami Trauma Kompleks yang Berakar Panjang di Myanmar
Klinik Aung dan Masalah Kesihatan Umum di Yangon
Klinik Aung ditubuhkan pada tahun 2000, di kawasan pinggir Yangon, Utara Dagon. Utara Dagon pada masa itu adalah daerah yang diwujudkan untuk pegawai awam yang bekerja di bawah pemerintahan tentera. Daerah ini dibina di atas tanah pertanian yang sering mengalami genangan air, jalan-jalan yang gelap, dan penuh dengan jenayah. Penduduk di kawasan miskin ini terdiri daripada buruh dan golongan kurang mampumiskin. Penduduk secara umumnya mengalami masalah kesihatan akibat kemiskinan, dan ramai yang menghidap penyakit mental atau ketagihan dadah. Ia merupakan salah satu tempoh paling gelap dan yang menyedihkan dalam sejarah Myanmar.
Pada tahun 2023, Inisiatif Kesihatan Mental Aung, mengadakan terapi lukisan kumpulan di “Bilik” (the Room). Ahli-ahli termasuk Dr. Aung Min, Eliza, Baboo Daung, Soe Win Lwin, Aaron, Nyo Min Win, Ni Ni Mar, Yan Lin Phyo, dan Myo Thura Aung
Klinik Aung membangunkan terapi alternatif dan rawatan inklusif
Pengasas Klinik Aung ialah Pakar Psikiatri Dr. San San Oo dan Pakar Perubatan Am Dr. Aung Min. Dr. San San Oo sebelum ini berkhidmat di Hospital Psikiatri Yangon (Yangon Psychiatric (Mental) Health Hospital), yang diibaratkan sebagai versi realiti daripada karya Chekhov, Ward Enam, di mana penggunaan rantai besi, kawalan individu, penderaan, dan terapi kejutan elektrik yang tidak teratur adalah perkara biasa. Selepas Dr. San San Oo tamat berkhidmat perkhidmatannya di hospital tersebut pada tahun 2010, beliau mula meneroka terapi alternatif dan rawatan inklusif di Klinik Aung.
Selepas itu, semakin ramai pesakit penyakit mental mula mendapatkan rawatan di Klinik WengAung, termasuk kes-kes berat yang memerlukan rawatan sepanjang hayat. Selepas Aung San Suu Kyi dibebaskan pada tahun 2012, pintu negara Myanmar sedikit terbuka, dan Dr. San San Oo mula menghadiri seminar kesihatan mental antarabangsa serta memperkenalkan teori aplikasi baharu di Klinik Aung, iaitu Sokongan Kesihatan Mental dan Psikososial (Mental Health and Psychosocial Support, MHPSS). Pada tahun 2015, Klinik Aung secara beransur-ansur beralih kepada program inisiatif kesihatan mental, dengan fokus kepada kes-kes penyakit mental yang berat, dan telah menubuhkan “Bilik” (the Room), sebuah ruang kreatif untuk ahli-ahli, sambil menghindari diskriminasi dan prasangka.
Pada tahun 2016, Inisiatif Kesihatan Mental Aung baru sahaja bermula, dengan terapi lukisan. Ahli-ahli termasuk Dr. Weng Min, Eliza, dan Kyaw Khaing.
Dapur komuniti menyediakan makanan setiap hari Isnin dari jam 10 pagi hingga 12 tengah hari, dan selepas itu adalah waktu terapi lukisan. Ahli-ahli termasuk Eliza, Baboo Daung, Soe Win Lwin, Aaron, dan Nyo Min Win.
Ahli Inisiatif Kesihatan Mental Aung dan pasukan “10 lelaki” (TEN MEN) bekerjasama untuk merakam filem “Tengah Malam Yangon” (Yangon Midnight) di pameran “Tiada Trauma, Tiada Seni” pada tahun 2024. Filem ini adalah hasil perancangan pasukan “10 lelaki”.
Dr. San San Oo dan Dr. Aung Min mula memasukkan elemen seni dalam rawatan mereka, selaras dengan konsep “setiap orang adalah seorang seniman”. Pendekatan ini telah membuahkan hasil, menunjukkan bahawa walaupun individu yang menghidap penyakit mental yang serius boleh menjadi seniman dan bekerja secara berdikari. Jika ada mempunyai masalah yang sukar untuk dinyatakan, mereka diluahkan melalui lukisan. Para doktor dan ahli bersama-sama mencipta karya seni, memasak, dan makan bersama. Kemudian, perbincangan kumpulan dimulakan, dan hasil karya mereka dipamerkan dalam pameran pertama bertajuk “Tiada Trauma, Tiada Seni” (No Trauma, No Art) yang diadakan pada tahun 2019.
“Tiada Trauma, Tiada Seni” adalah siri aktiviti seni yang dilancarkan sebagai sebahagian daripada projek inisiatif seniman, memaparkan proses penjagaan berasaskan kesedaran trauma kepada orang awam. Selepas acara sulung yang diadakan pada tahun 2019, ia diadakan secara berkala setiap tahun.
Pengarah Chao Te-yin bekerjasama untuk mempersembahkan Inisiatif Kesihatan Mental Klinik Aung: Gambaran Kesihatan Mental Sosial di Myanmar.
Pengarah Chao Te-yin kembali ke Myanmar pada tahun 2016, dan beliau ingin menghasilkan sebuah filem yang berkaitan dengan keadaan di Klinik Aung. Karya pertamanya di Myanmar, “Racun Ais, 2014” (Ice Poison, 2014), menggambarkan trauma psikologi dan masalah harian penduduk di wilayah utara Myanmar. Gaya pengarahan Chao sederhana, tetapi kesannya sangat mendalam, Beliau beliau mahir dalam menggambarkan penderitaan psikologi dalam situasi tertentu. Dia Beliau melawat “Bilik” (the Room) dan juga menghabiskan masa dengan doktor serta pesakit. Selepas itu, dia mula memikirkan idea, menggunakan klinik sebagai latar belakang, di mana doktor itu sendiri mungkin sakit, menambahkan satu lapisan bayangan yang menunjukkan keadaan negara yang bergolak. Dengan kesabaran, ketekadan, dan usaha yang ditunjukkan oleh Pengarah Chao dan pasukannya, filem “Klinik” (The Clinic 2024) yang menggambarkan masalah kesihatan mental yang melanda masyarakat Myanmar telah diselesaikandihasilkan.
Sejak tahun 1962, Myanmar telah lama berada di bawah pemerintahan tentera, dan bagi penduduk tempatan, trauma adalah sebahagian daripada kehidupan sehari-hari. Mereka juga harus menanggung trauma kolektif negara yang besar. Tempat-tempatRuang-ruang seperti keluarga, sekolah, tempat kerja, hospital, dan penjara boleh menyebabkan penderitaan. Projek Inisiatif ini memerhatikan pesakit penyakit mental selama sepuluh tahun. Mereka Pesakit tidak hanya menghadapi isu peribadi mereka, tetapi juga harus berhadapan dengan kesakitan yang dialami oleh seluruh negara. Keadaan ini menyebabkan banyak kejadian sosial, keganasan yang kerap berlaku, dan keadaan sosial yang semakin memburuk. Oleh itu, projek inisiatif ini menggunakan aktiviti seni untuk menyokong pesakit dari segi psikologi dan sosial. Di samping itu, terdapat juga filem “Klinik” (The Clinic) oleh Pengarah Chao Te-yin, yang menggambarkan bagaimana sebuah klinik biasa boleh menjadi ruang yang selamat dan mesra, serta memaparkan perubahan tempatan di layar besar.
Pengarah Chao Te-yin menyatakan, “Di kawasan Shan, Myanmar, hanya ada dua cara untuk mencapai kekayaan: sama ada terlibat dalam perdagangan dadah atau menyertai kumpulan bersenjata.” Melalui karyanya, beliau dengan setia mempersembahkan keadaan sebenar di Myanmar. Meskipun negara ini sering bergolakterus dilanda pergolakan, beliau tetap tekun teguh dan berusaha tanpa henti. Masalah yang kompleks dan yang telah berlarutan ini jarang mendapat perhatian yang serius di negara tersebut.
Melalui Penggambaran, Menyatukan Mencerminkan Diri
Aung Min menubuhkan kumpulan filem bebas “Sepuluh Lelaki” (TEN MEN) pada tahun 2013, untuk membantu pengarah baru Myanmar dalam menghasilkan pelbagai filem pendek dan dokumentari.
Inisiatif Kesihatan Mental Klinik Aung dan pasukan “Sepuluh Lelaki” berada di kemudahan yang sama. “Bilik” menyediakan penjagaan untuk pesakit dengan penyakit mental yang serius, sementara “Sepuluh Lelaki” bertanggungjawab untuk menghasilkan filem. Mereka berharap untuk menggabungkan seni dengan rawatan, menyokong pesakit dari segi psikologi dan sosial, serta memandu membimbing ahli untuk merenung isu peribadi mereka.
Negara saya seolah-olah berada di tepi jurang, dan rakyat sepatutnya dapat meluahkan perasaan mereka dan merakamkan sejarah zaman ini. Selain untuk menyembuhkan diri, kita juga perlu saling membantu. Namun, di bawah pemerintahan diktator, setiap langkah perlu berhati-hati kerana penindasan dan sekatan yang ketat. Mengungkapkan pandangan di Myanmar sangat berbahaya, jadi membuat filem adalah cara saya menulis; kamera adalah alat saya untuk menyampaikan mesej.